Historia

Giżyn – wieś na północnych kresach gminy Pyrzyce i tuż na zachód od brzegów jeziora Miedwie. Powstała w XVIIIw. a dokładniej w 1777r. z inicjatywy Giese (urzędnika dworu Fryderyka Wielkiego) na gruntach zmeliorowanych bagien, tuż przy podobnie założonej kolonii Ostrowica. „W XIII w. teren ten, w rejonie rzeki Ostrowicy łączącej jezioro Miedwie z jez. Będgoszcz i dalej w kierunku płd. po Ryszewko i Turze, posiedli cystersi z Kołbacza.Teren ten leśny i łąkowy nosił słowiańską nazwę Madanzig, którą jako Motaniec możemy rozwiązać. Na skutek spiętrzenia w średniowieczu wód w rzece Płonii i jeziorach przez cystersów (budowa młynów, zastawek) Motaniec został podmoczony i w znacznej cześci wodą zalany. Stan ten trwał do XVIII wieku” (Edward Rymar „Encyklopedia Pyrzycka” GZP wrzesień 1999r.) Król pruski Fryderyk II podjął akcję osuszania terenu wokół jeziora Miedwie, likwidację starych młynów rzecznych, jazów, kopanie nowych kanałów. Między jeziorami przekopano kanał o nazwie Katten-graben na cześć porucznika v.Katte, przyjaciela króla w młodości  (dziś kanał Ostrowica). Wieś w formie łańcuchówki, z ulicą na osi WS-NE, z zabudową tylko po południowej stronie z domami wąskofrątowymi o konstrukcji ryglowej stawianymi szczytowo do ulicy. Było tu początkowo 10 dużych i 4 małe gospodarstwa. Był tu wiatrak oraz karczma (dziś nie istnieją). Rusch w 1835r. na zachodnim krańcu wsi założył przemysłową kolonię z drugą ulicą na osi SE-NW wzdłuż kanału. Powstała tam olejarnia do przerobu rzepaku, fabryczka przetwórstwa ziemniaków (płatkarnia, produkcja syropu) i gorzelnia. W latach 60 XX wieku, budynki bardzo przebudowane, zaadoptowane na mieszalnię pasz, (dziś zakład nie czynny,  pozostałość po dawnym PGR Żabów).Dawniej był tu kościół (data budowy nieznana) był posadowiony na granicy dwóch wsi Giżyn i Ostrowica (dziś odnaleść można tylko ślady fundamentów). Do dziś pozostał budynek pastorówki (nr.14), mieściła się tu szkoła przykościelna, oraz wspólny cmentarz.Od 1946 roku urzędowa nazwa wsi  GIŻYN – została przystosowana od niemieckiej nazwy GIESENTHAL, choć pierwsze urzędy powiatowe zwały wieś Spłynowem (1945r),  a pierwsi mieszkańcy po wyzwoleniu na początku marca 1945r. nazywali wieś Maciejowicami na cześć pierwszego osadnika Antoniego Maciejka. Jedni z pierwszych mieszkańców powojennego Giżyna po wymienionym Maciejaku to:

Aleksander Sankowski -żołnierz I Pułku Artylerii I Dywizji I Armi WP
Franciszek Sobieszkoda – też z armii Gen. Andersa
Franciszek Suchta – żołnierz walczący min. na Monte Cassino
Maciej Koj – żołnierz 34 Pułku Piechoty
Józef Wulkiewicz.

Giżyn dziś:

Zamieszkuje tu około 200 mieszkańców, tworząc ponad 60 rodzin.
Zabudowa to 32 budynki mieszkalne, blok 5-rodzinny z lat 60′  XX  wieku oraz barak mieszkalny – 5 rodzinny z tego samego okresu, we wsi funkcjonują dwa sklepy spożywczo-przemysłowe, zakład naprawy pojazdów  oraz zakład usług ślusarsko  –  spawalniczych. Od lat dumą Giżyna, jest drużyna piłki siatkowej „Miedwiak Giżyn”, która zajmuje czołowe miejsce we wszystkich organizowanych rozgrywkach jako drużyna amatorów.Tu organizowane są coroczne turnieje gry w piłkę siatkową o „Puchar Burmistrza Pyrzyc”, (w tym roku po raz 15) oraz od dwóch lat o „Puchar Przewodniczącego Rady Miasta”, głównym organizatorem obu turniejów jest OSiR Pyrzyce, a przy organizacji, zwłaszcza kulinarnej wiernie towarzyszy i wspomaga każdą imprezę sportową  działająca z Sołtysem Rada Sołecka, kilkoro z nich w roku 2008 oraz 2009 zostało uhonorowanych  pięknymi statuetkami  „Za Zaangażowanie w Organizację Turniejów Piłki Siatkowej „przez Dyrektora OSiR Marka Olecha.

Giżyn na archiwalnych  mapach:

Giesenthal – Giżyn

21

Plan gminy z roku około 1990.

22